21. Instrumenty finansowe

Charakterystyka instrumentów finansowych

Aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

Grupa wykazuje transakcje pochodne o dodatniej wartości godziwej jako aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, a transakcje pochodne o ujemnej wartości godziwej wykazywane są jako zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu. Aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu obejmują wycenę następujących rodzajów instrumentów pochodnych: swapy, futures, forward, opcje, swapy procentowe, forward procentowy.

Wartość godziwa swapów towarowych ustalana jest w oparciu o przyszłe przepływy z tytułu zawartych transakcji kalkulowane w oparciu o różnicę między średnią ceną rynkową, a ceną transakcyjną. Do wyznaczenia wartości godziwej zostały przyjęte ceny notowane z aktywnych rynków przekazane przez firmę zewnętrzną, według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

Wartość godziwa kontraktów futures na uprawnienia do emisji dwutlenku węgla (CO2) (EUA, CER) ustalana jest w oparciu o różnicę między ceną rynkową publikowaną na dzień wyceny przez Europejską Giełdę Klimatyczną (ECX) a ceną transakcyjną, według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 1.

Wartość godziwa spotów i forwardów walutowych ustalana jest w oparciu o zdyskontowane przyszłe przepływy z tytułu zawartych transakcji kalkulowane w oparciu o różnicę między ceną terminową a ceną transakcyjną. Cena terminowa kalkulowana jest w oparciu o fixing NBP i krzywą stóp procentowych implikowaną z transakcji fx swap. Według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

Przy kalkulacji wyceny opcji walutowych obok czynników koniecznych dla wyceny walutowej transakcji forward dodatkowo uwzględnia się parametr zmienności implikowanej. Według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

Wartość godziwa transakcji terminowych na stopę procentową ustalana jest w oparciu o zdyskontowane przyszłe przepływy z tytułu zawartych transakcji kalkulowane w oparciu o różnicę między ceną terminową a ceną transakcyjną. Cena terminowa kalkulowana jest w oparciu o zerokuponową krzywą stóp procentowych opartą o LIBOR 6M lub 3M w zależności od zawartych transakcji. W 2008 cena terminowa kalkulowana była w oparciu o krzywą stóp procentowych zerokuponowych opartą o LIBOR 3M, a więc nie były uwzględnione basis swapy między stopą referencyjną LIBOR 3M i 6M. Według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Wartość długoterminowych aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży wycenianych według wartości godziwej na dzień 31 grudnia 2009 roku oraz 31 grudnia 2008 roku, obejmuje głównie akcje i udziały, dla których nie istnieje aktywny rynek.

Pożyczki udzielone i należności własne

1. W dniach 23 września 2003 roku oraz 8 kwietnia 2004 roku Grupa LOTOS S.A. podpisała z Rafinerią Nafty „GLIMAR” S.A. umowy pożyczkowe na finansowanie działalności operacyjnej i inwestycyjnej, w tym w szczególności inwestycji Hydrokompleks Glimar, w łącznej kwocie 90 milionów złotych. Do dnia 31 grudnia 2004 roku Grupa LOTOS S.A. wypłaciła Rafinerii Nafty „GLIMAR” S.A. środki pieniężne wynikające z podpisanych umów w wysokości 48 milionów złotych. Dodatkowo, w związku z podpisanym w dniu 12 lutego 2004 roku oświadczeniem Grupy LOTOS S.A. (Letter of Comfort) dla Banku Przemysłowo-Handlowego S.A. Spółka podjęła zobowiązania związane ze współfinansowaniem inwestycji Hydrokompleks Glimar oraz utrzymaniem odpowiedniej sytuacji ekonomiczno-finansowej Rafinerii Nafty „GLIMAR” S.A. W opinii Zarządu Spółki zobowiązania te nie stanowią zobowiązań finansowych na dzień bilansowy.

Aktywa z tytułu udzielonych pożyczek według stanu na dzień 31 grudnia 2009 roku oraz na dzień 31 grudnia 2008 roku są objęte odpisem w pełnej wysokości. Spółka według stanu na dzień 31 grudnia 2008 roku posiadała rezerwy na potencjalne zobowiązania wynikające z powyższych umów w kwocie 15.853 tysięcy złotych, które w ciągu roku zakończonego 31 grudnia 2009 roku zostały rozwiązane (patrz Nota 31 Dodatkowych informacji i objaśnień).

W dniu 19 stycznia 2005 roku Sąd Rejonowy w Nowym Sączu ogłosił upadłość Rafinerii Nafty „GLIMAR” S.A. w Gorlicach. Sąd Rejonowy w Nowym Sączu Wydział V Sąd Gospodarczy po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2008 roku sprawy upadłości Rafinerii Nafty „GLIMAR” S.A. w Gorlicach w przedmiocie wniosku syndyka upadłości „Capricorn” Sp. z o.o. w Nowym Sączu o umorzenie postępowania upadłościowego postanowił na podstawie art. 361 pkt 2 prawa upadłościowego i naprawczego umorzyć postępowanie upadłościowe.

Na postanowienie Sądu Rejonowego w Nowym Sączu Wydział V Sąd Gospodarczy wniesione zostały zażalenia do Sądu Okręgowego w Krakowie, Wydział XII Gospodarczy - Odwoławczy. W dniu 25 lipca 2008 roku Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział XII Gospodarczy - Odwoławczy wydał postanowienie Syg. akt XII Gz 242/08 oddalające zażalenia. Postanowienie Sądu Rejonowego w Nowym Sączu Wydział V Sąd Gospodarczy o umorzeniu postępowania upadłościowego uprawomocniło się.

W dniu 1 grudnia 2008 roku Grupa LOTOS S.A. zawarła z Podkarpackim Holdingiem Budowy Dróg "Drogbud" Sp. z o.o. z siedzibą w Strzyżowie umowę sprzedaży posiadanego pakietu akcji Rafinerii Nafty „GLIMAR” S.A. Przedmiotem umowy była sprzedaż 9.520.000 akcji Rafinerii Nafty „GLIMAR” S.A. o wartości nominalnej 10 złotych każda, które stanowią 91,54% kapitału akcyjnego tej spółki. Wartość transakcji ustalono na poziomie 1.000 tysiąca złotych. Wartość ewidencyjna w księgach rachunkowych Grupy LOTOS S.A. akcji będących przedmiotem sprzedaży wynosiła na dzień zawarcia umowy 0 złotych.

2. W dniu 12 listopada 2001 roku zawarta została umowa na mocy, której spółka Petrobaltic S.A. udzieliła pożyczki Energobaltic Sp. z o.o. Należność Petrobaltic S.A. z tytułu udzielonej Energobaltic Sp. z o.o. pożyczki na dzień 31 grudnia 2009 roku wynosi 10.438 tysięcy złotych (31 grudnia 2008: 22.994 tysięcy złotych) wraz  z naliczonymi odsetkami. Na dzień 31 grudnia 2008 roku niniejsza kwota została w pełni objęta odpisem aktualizującym, na podstawie oceny sytuacji ekonomiczno – finansowej spółki stowarzyszonej Energobaltic Sp. z o.o. dokonanej w oparciu o sprawozdanie finansowe za rok 2007, uwzględniającej również prognozę na lata następne i wiążące się z tym ryzyko utraty płynności w przypadku niepowodzenia działań Zarządu Energobaltic Sp. z o.o. zmierzających do restrukturyzacji zadłużenia tej spółki, tj. prolongaty spłaty kredytów bankowych oraz pożyczek od udziałowców. Na dzień 31 grudnia 2008 roku odpisem aktualizującym została również objęta wartość udziałów w spółce Energobaltic Sp. z o.o.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku spółka Petrobaltic S.A. z uwagi realizację postanowień prowadzonego w spółce Energobaltic Sp. z o.o. Układu (patrz Nota 17 Dodatkowych informacji i objaśnień), w tym objęcia nowych udziałów w spółce Energobaltic Sp. z o.o. oraz transakcję nabycia udziałów w spółce Energobaltic Sp. z o.o., rozwiązała odpis aktualizujący aktywa finansowe w wysokości 29.344 tysięcy złotych w przychody finansowe.

Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu obejmują kredyty, kredyty w rachunkach bieżących oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego.

W Grupie w trakcie roku zakończonego 31 grudnia 2009 roku oraz 31 grudnia 2008 roku nie wystąpiły następujące zdarzenia gospodarcze i sytuacje wymagające ujawnienia:

  • Grupa nie dokonała przekwalifikowania składników aktywów finansowych (MSSF 7, par. 12),
  • na rzecz Grupy nie ustanowiono zabezpieczeń na żadnej z kategorii aktywów, które powodowałyby poprawę warunków kredytowania (MSSF 7, par. 15),
  • Grupa nie wyemitowała żadnego instrumentu zawierającego element zobowiązaniowy lub element kapitałowy (MSSF 7, par. 17),
  • Grupa wywiązała się z wszystkich postanowień umownych (MSSF 7, par. 18),
  • przychody z tytułu odsetek w związku z aktywami finansowymi, które uległy utracie wartości Grupa uznała za nieistotne (MSSF 7, par. 20.d),
  • Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń, zatem zmiana wartości godziwej instrumentów pochodnych odnoszona jest w sprawozdanie z całkowitych dochodów (MSSF 7, par. 22),
  • Grupa nie nabywała żadnych aktywów finansowych po cenie różnej, od ich wartości godziwej
    (MSSF 7, par. 28),
  • Grupa nie przejmowała żadnych aktywów w ramach zabezpieczenia (MSSF 7, par. 38).

21.1. Wartość bilansowa instrumentów finansowych

31 grudnia 2009
w tysiącach złotych
Nota Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik - przeznaczone do obrotu Pożyczki i należności Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik- przeznaczone do obrotu Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie Razem
Udziały i akcje: - - 9.929 - - 9.929
 - część długoterminowa 19 - - 9.917 - - 9.917
- część krótkoterminowa 20 - - 12 - - 12
Zaliczki na udziały 20 - - - - - -
Fundusz likwidacyjny 19 - 20.962 - - - 20.962
Lokaty długoterminowe 19 - 311 - - - 311
Pożyczki: 21 - - - - - -
- część długoterminowa - - - - - -
- część krótkoterminowa - - - - - -
Pochodne instrumenty finansowe: 101.879 - - - - 101.879
- część długoterminowa 19 54.862 - - - - 54.862
- część krótkoterminowa 20 47.017 - - - - 47.017
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności: - 1.515.812 - - - 1.515.812
- część długoterminowa 12 - 22.061 - - 22.061
- część krótkoterminowa 23 - 1.493.751 - - - 1.493.751
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 24 - 362.078 - - - 362.078
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania: 33 - - - - (1.094.702) (1.094.702)
- część długoterminowa - - - (38.894) (38.894)
- część krótkoterminowa - - - (1.055.808) (1.055.808)
Kredyty i pożyczki: 30 - - - - (5.701.071) (5.701.071)
- część długoterminowa - - - - (4.942.590) (4.942.590)
- część krótkoterminowa - - - - (758.481) (758.481)
Zobowiązania finansowe: 32 - - - (236.371) (83.149) (319.520)
Zobowiązania z tytułu leasingu: 32 - - - - (83.149) (83.149)
- część długoterminowa - - - - (80.304) (80.304)
- część krótkoterminowa - - - - (2.845) (2.845)
Pochodne instrumenty finansowe 32 - - - (236.371) - (236.371)
- część długoterminowa - - - (220.085) - (220.085)
- część krótkoterminowa - - - (16.286) - (16.286)
Razem 101.879 1.899.163 9.929 (236.371) (6.878.922) (5.104.322)

Na dzień 31 grudnia 2009 roku Grupa nie posiada aktywów finansowych, których warunki renegocjowano ze względu na możliwość pojawienia się zaległości lub z powodu możliwości utraty ich wartości.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku Grupa nie posiada aktywów i zobowiązań finansowych, wycenionych w wartości godziwej przez wynik, których składniki zostały wyznaczone jako wycenione w ten sposób przy początkowym ujęciu (fair value option).

Na dzień 31 grudnia 2009 roku Grupa nie posiada aktywów finansowych utrzymywanych do terminu wymagalności.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku wartość bilansowa wykazanych klas instrumentów finansowych odpowiada ich wartości godziwej.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku wartość bilansowa środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, lokat, należności, zobowiązań oraz zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu zbliżona jest do ich wartości godziwej. Kredyty o charakterze długoterminowym są oparte na zmiennej stopie procentowej, a termin zapadalności zobowiązań z tytułu odsetek przypada w krótkim okresie.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku wartość aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży wycenianych według wartości godziwej obejmuje głównie akcje i udziały, dla których nie istnieje aktywny rynek.

Metody i założenia dotyczące ustalania wartości godziwej posiadanych instrumentów finansowych zostały opisane w Notach 10 i 21 Dodatkowych informacji i objaśnień.

31 grudnia 2008

(dane porównywalne)

w tysiącach złotych
Nota Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik - przeznaczone do obrotu Pożyczki i należności Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik -  przeznaczone do obrotu Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie Razem
Udziały i akcje: - - 11.041 - - 11.041
 - część długoterminowa 19 - - 9.917 - - 9.917
- część krótkoterminowa 20 - - 1.124 - - 1.124
Zaliczki na udziały 20 - 25.332 - - - 25.332
Fundusz likwidacyjny 19 - 16.599 - - - 16.599
Lokaty długoterminowe 19 - - - - - -
Pożyczki: 21 - - - - - -
- część długoterminowa - - - - - -
- część krótkoterminowa - - - - - -
Pochodne instrumenty finansowe: 302.304 - - - - 302.304
- część długoterminowa 19 22.848 - - - - 22.848
- część krótkoterminowa 20 279.456 - - - - 279.456
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności: - 1.260.660 - - - 1.260.660
- część długoterminowa 12 - 9.152 - - - 9.152
- część krótkoterminowa 23 - 1.251.508 - - - 1.251.508
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 24 - 712.801 - - - 712.801
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania: 33 - - - - (1.260.855) (1.260.855)
- część długoterminowa - - - - (4.824) (4.824)
- część krótkoterminowa - - - - (1.256.031) (1.256.031)
Kredyty i pożyczki: 30 - - - - (3.919.605) (3.919.605)
 - część długoterminowa - - - - (3.412.245) (3.412.245)
- część krótkoterminowa - - - - (507.360) (507.360)
Zobowiązania finansowe: 32 - - - (218.526) (1.415) (219.941)
Zobowiązania z tytułu leasingu: 32 - - - - (1.415) (1.415)
- część długoterminowa - - - - (854) (854)
- część krótkoterminowa - - - - (561) (561)
Pochodne instrumenty finansowe 32 - - - (218.526) - (218.526)
- część długoterminowa - - - (175.533) - (175.533)
- część krótkoterminowa - - - (42.993) - (42.993)
Razem 302.304 2.015.392 11.041 (218.526) (5.181.875) (3.071.664)

Na dzień 31 grudnia 2008 roku Grupa nie posiada aktywów finansowych, których warunki renegocjowano ze względu na możliwość pojawienia się zaległości lub z powodu możliwości utraty ich wartości.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku Grupa nie posiada aktywów i zobowiązań finansowych, wycenionych w wartości godziwej przez wynik, których składniki zostały wyznaczone jako wycenione w ten sposób przy początkowym ujęciu (fair value option).

Na dzień 31 grudnia 2008 roku Grupa nie posiada aktywów finansowych utrzymywanych do terminu wymagalności.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku wartość bilansowa wykazanych klas instrumentów finansowych odpowiada ich wartości godziwej.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku wartość bilansowa środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, należności, zobowiązań oraz zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu zbliżona jest do ich wartości godziwej. Kredyty o charakterze długoterminowym są oparte na zmiennej stopie procentowej, a termin zapadalności zobowiązań z tytułu odsetek przypada w krótkim okresie.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku wartość aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży wycenianych według wartości godziwej obejmuje głównie akcje i udziały, dla których nie istnieje aktywny rynek.

21.2. Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w sprawozdaniu z całkowitych dochodów w podziale na kategorie instrumentów finansowych

za rok zakończony 31 grudnia 2009
w tysiącach złotych
Aktywa/ Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik - przeznaczone do obrotu Pożyczki i należności Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie Razem
Przychody/(Koszty) z tytułu odsetek - 22.196 - (69.190) (46.994)
Zyski/(Straty) z tytułu różnic kursowych - (64.005) - 513.441 449.436
Odwrócenie/(Utworzenie) odpisów aktualizujących - (28.778) - - (28.778)
Zyski/(Straty) z tytułu wyceny do wartości godziwej (214.594) - - - (214.594)
Zyski/(Straty) z tytułu realizacji 216.047 - - - 216.047
Zyski/(Straty) z tytułu sprzedaży - - 688 688
Razem 1.453 (70.587) 1.027 444.251 375.805

za rok zakończony 31 grudnia 2008
w tysiącach złotych
Aktywa / Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik - przeznaczone do obrotu Pożyczki i należności Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie Razem
Przychody/(Koszty) z tytułu odsetek - 51.849 - (52.285) (436)
Zyski/(Straty) z tytułu różnic kursowych - (69.309) - (377.414) (446.723)

Odwrócenie/(Utworzenie) odpisów aktualizujących

- (28.619) - - (28.619)
Zyski/(Straty) z tytułu wyceny do wartości godziwej (12.238) - - - (12.238)
Zyski/(Straty) z tytułu realizacji (234.999) - - - (234.999)
Zyski/(Straty) z tytułu sprzedaży - - 1.027 - 1.027
Razem (247.237) (46.079) 1.027 (429.699) (721.988)

21.3. Zarządzanie ryzykiem finansowym

Grupa narażona jest na ryzyko finansowe obejmujące przede wszystkim:

  • ryzyko rynkowe (ryzyko cen surowców i produktów naftowych, ryzyko cen uprawnień do emisji (CO2), ryzyko walutowe, ryzyko stóp procentowych),
  • ryzyko płynności,
  • ryzyko kredytowe związane z transakcjami finansowymi oraz handlowymi.

Komitet Zarządzania Ryzykiem Finansowym („KZRF”) funkcjonujący w Jednostce Dominującej jest odpowiedzialny za nadzór oraz koordynację procesu zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie LOTOS S.A. W celu zapewnienia sprawności, efektywności i bezpieczeństwa operacyjnego wspomnianego procesu wyodrębniono obszary transakcji finansowych („front-office”), analizy i kontroli ryzyka („middle-office”) oraz dokumentacji i rozliczania transakcji („back-office”).

Podstawowymi celami realizowanymi poprzez zarządzanie ryzykiem finansowym są:

  • ograniczenie zmienności przepływów pieniężnych,
  • zwiększenie prawdopodobieństwa realizacji celów budżetowych i strategicznych,
  • zapewnienie krótkoterminowej płynności finansowej,
  • maksymalizacja wyniku na zarządzaniu ryzykiem rynkowym przy założonym poziomie ryzyka.

W celu realizacji wymienionych celów w Jednostce Dominującej powstały dokumenty zatwierdzone na odpowiednich szczeblach decyzyjnych Jednostki Dominującej. Określają one konieczne ramy dla efektywnego i bezpiecznego funkcjonowania procesu zarządzania ryzykiem finansowym, w tym przede wszystkim:

  • metodologię wyznaczania ekspozycji w poszczególnych kategoriach ryzyk,
  • dopuszczone instrumenty finansowe,
  • sposób oceny zarządzania ryzykiem finansowym,
  • limity w zarządzaniu ryzykiem,
  • sposób raportowania,
  • limity kredytowe dla partnerów transakcji finansowych.

Jednostka Dominująca monitoruje w sposób ciągły wszystkie ryzyka rynkowe będące przedmiotem zarządzania. Nie jest dopuszczone otwieranie pozycji w ramach ryzyk, które nie wynikają z podstawowej działalności Spółki. Grupa LOTOS S.A. używa płynnych instrumentów pochodnych, które jest w stanie wycenić za pomocą stosowanych powszechnie modeli wyceny. Wycena pozycji bazowej i instrumentów pochodnych odbywa się na podstawie danych rynkowych otrzymywanych od wiarygodnych dostawców.

Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń, zatem zmiana wartości godziwej instrumentów pochodnych odnoszona jest w sprawozdanie z całkowitych dochodów.

Ryzyko cen surowców i produktów naftowych

Szczególne znaczenie dla Spółki ma zarządzanie ryzykiem cen surowców i produktów naftowych oraz ryzykiem walutowym.

Koncepcja zarządzania ryzykiem cen surowców i produktów naftowych obejmuje okres do końca 2010 roku, co jest zbieżne z horyzontem realizacji Programu 10+. Głównym celem koncepcji jest zwiększenie prawdopodobieństwa realizacji przepływów pieniężnych gwarantujących bezpieczne finansowania inwestycji w ramach Programu 10+.

W koncepcji określono maksymalne współczynniki zabezpieczenia pozycji bazowej malejące z każdym rokiem w stosunku do aktualnego roku budżetowego. W ramach zaakceptowanych limitów i wytycznych KZRF podejmuje decyzje określające limity i wolumeny transakcji zabezpieczających.

Mapa bazowa ryzyka powstaje poprzez przekształcenie mapy indeksów cenowych używanych w kontraktach handlowych na mapę indeksów, dla których istnieją płynne rynki instrumentów pochodnych. Przekształcenie to uwzględnia odpowiednie zależności statystyczne pomiędzy indeksami bazowymi a indeksami rynkowymi. Przekształcona mapa jest podstawą dla określenia modelu marży rafineryjnej. Marża ta określana jest jako różnica między wartością indeksów reprezentujących sprzedawane produkty ważoną udziałem danych indeksów w baryłce i indeksem reprezentującym kupowany surowiec.

Pozycja bazowa w marży rafineryjnej na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawia się następująco (w baryłkach):

Okres Pozycja bazowa
I kw 2010 10.117.129
II kw 2010 10.752.077
III kw 2010 11.203.544
IV kw 2010 11.817.957

Pozycja bazowa w marży rafineryjnej na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco (w baryłkach):

Okres Pozycja bazowa
I kw 2009 9.930.140
II kw 2009 6.720.316
III kw 2009 9.894.993
IV kw 2009 9.452.383
I kw 2010 11.805.410
II kw 2010 15.699.834
III kw 2010 15.569.563
IV kw 2010 14.712.155

Z dniem 30 września 2009 roku wygasły ostatnie transakcje zabezpieczające marżę rafineryjną. Z uwagi na niekorzystne warunki rynkowe, Grupa LOTOS S.A. podjęła decyzję o nie zawieraniu transakcji zabezpieczających do czasu poprawy marży do poziomów satysfakcjonujących Spółkę.

Transakcje otwarte na marżę rafineryjną na dzień 31 grudnia 2009 roku nie występują.

Transakcje otwarte na marżę rafineryjną na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Początek okresu wyceny Koniec okresu wyceny Ilość(baryłki) Cena
(USD/baryłkę)
Wartość godziwa na 31grudnia 2008 roku
(w tysiącach złotych)(1)
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 04.03.2008 01.01.2009 31.03.2009 (500.001) 8 1.773
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 07.03.2008 01.01.2009 31.03.2009 (999.999) 8 4.110
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 30.05.2008 01.04.2009 30.06.2009 (501.000) 12 7.881
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 30.05.2008 01.01.2009 31.03.2009 (999.999) 10 11.366
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 02.06.2008 01.01.2009 31.03.2009 (501.000) 10 5.472
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 02.06.2008 01.07.2009 30.09.2009 (501.000) 14 9.601
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 06.06.2008 01.07.2009 30.09.2009 (999.999) 14 17.504
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 17.06.2008 01.04.2009 30.06.2009 (500.001) 10 5.570
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 19.06.2008 01.07.2009 30.09.2009 (500.001) 13 7.716
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 20.06.2008 01.07.2009 30.09.2009 (499.998) 13 7.715
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 25.09.2008 01.07.2009 30.09.2009 (500.001) 12 8.338
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 02.10.2008 01.04.2009 30.06.2009 (500.001) 11 7.687
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 06.10.2008 01.04.2009 30.06.2009 (500.001) 10 6.206
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 07.10.2008 01.04.2009 30.06.2009 (500.001) 10 6.354
(8.503.002) SUMA 107.293
w tym dodatnia 107.293
w tym ujemna -


Transakcje otwarte dostosowujące do struktury na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Początek okresu wyceny Koniec okresu wyceny Ilość
(baryłki)
Cena
(USD/baryłkę)
Wartość godziwa na 31 grudnia 2008 roku
(w tysiącach złotych)(1)
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 08.10.2008 01.01.2009 31.03.2009 230.001 (2) (275)
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 09.10.2008 01.01.2009 31.03.2009 90.000 (2) (107)
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 13.10.2008 01.01.2009 31.03.2009 (120.000) (18) (1.040)
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 29.10.2008 01.01.2009 31.03.2009 70.023 93 (6.488)
Grupa LOTOS S.A. Swap towarowy 29.10.2008 01.01.2009 31.03.2009 (70.023) 91 6.041
200.001 SUMA (1.869)
w tym dodatnia 6.041
w tym ujemna (7.910)

Dodatnia wartość godziwa swapów towarowych na 31 grudnia 2008 roku (w tysiącach złotych): 113.334

Ujemna wartość godziwa swapów towarowych na 31 grudnia 2008 roku (w tysiącach złotych): (7.910)

(1) Wartość godziwa swapów towarowych ustalana jest w oparciu o przyszłe przepływy z tytułu zawartych transakcji kalkulowane w oparciu o różnicę między średnią ceną rynkową, a ceną transakcyjną. Do wyznaczenia wartości godziwej zostały przyjęte ceny notowane z aktywnych rynków przekazane przez firmę zewnętrzną, według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

Pozycja całkowita w marży rafineryjnej na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawia się następująco
(w baryłkach):

Okres Pozycja bazowa Pozycja transakcyjna Pozycja całkowita Współczynnik zabezpieczenia
I kw 2010 10.117.129 - 10.117.129 0%
II kw 2010 10.752.077 - 10.752.077 0%
III kw 2010 11.203.544 - 11.203.544 0%
IV kw 2010 11.817.957 - 11.817.957 0%
2010 43.890.707 - 43.890.707 0%

Pozycja całkowita w marży rafineryjnej na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco
(w baryłkach):

Okres Pozycja bazowa Pozycja transakcyjna Pozycja całkowita Współczynnik zabezpieczenia
I kw 2009 9.930.140 (3.000.999) 6.929.141 30%
II kw 2009 6.720.316 (2.501.004) 4.219.312 37%
III kw 2009 9.894.993 (3.000.999) 6.893.994 30%
IV kw 2009 9.452.383 - 9.452.383 0%
I kw 2010 11.805.410 - 11.805.410 0%
II kw 2010 15.699.834 - 15.699.834 0%
III kw 2010 15.569.563 - 15.569.563 0%
IV kw 2010 14.712.155 - 14.712.155 0%
2009 35.997.832 (8.503.002) 27.494.830 24%
2010 57.786.962 - 57.786.962 0%

Ryzyko cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2)

Zarządzanie ryzykiem cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2)  odbywa się zgodnie z założeniami zawartymi w „Strategii zarządzania ryzykiem cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) w Grupie LOTOS S.A.” Horyzont zarządzania jest wyznaczany przez poszczególne fazy Protokołu z Kioto, obecnie jest to koniec roku 2012.

Limit na pozycję definiowany jest w oparciu o ilość przyznanych uprawnień dla danej fazy. Pozycja dla fazy stanowi sumę pozycji w poszczególnych latach fazy. Limit na maksymalną stratę jest definiowany w oparciu o kapitały własne.

W zależności od sytuacji rynkowej i przyznanych limitów Grupa LOTOS S.A. utrzymuje odpowiednią pozycję w uprawnieniach za pomocą dokonywania transakcji finansowych lub poprzez zmiany w pozycji bazowej.

Mapa bazowa ryzyka uwzględnia przyznane uprawnienia oraz planowaną emisję dwutlenku węgla (CO2) w ramach danej fazy, które można wiarygodnie określić zarówno w odniesieniu do istniejących instalacji jak i planowanych do budowy.

Pozycja bazowa w uprawnieniach do emisji wynosi na dzień 31 grudnia 2009 roku:

Okres EUA CER SUMA
II faza (2008-2012) (122.789) 82.010 (40.779)

Pozycja bazowa w uprawnieniach do emisji wynosi na dzień 31 grudnia 2008 roku:

Okres EUA CER SUMA
II faza (2008-2012) 40.238 114.000 154.238

Z uwagi na obawy co do spadku cen uprawnień w krótkim horyzoncie czasu Spółka utrzymywała krótką pozycję w uprawnieniach. Dodatkowo ze względu na niepewność co do stopnia przyznania uprawnień dla instalacji budowanych w ramach Programu 10+ minimalizowana jest wielkość utrzymywanej otwartej pozycji w uprawnieniach. W 2009 roku Spółka zawierała transakcje zamiany pomiędzy jednostkami EUA i CER, co było uzasadnione poziomem spreadu pomiędzy tymi uprawnieniami.

Transakcje otwarte w uprawnieniach do emisji na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Data rozliczenia transakcji Ilość
uprawnień
Cena
(EUR/t.)
Wartość godziwa
na 31grudnia 2009 roku
(w tysiącach złotych)(2)
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 02.11.2009 20.12.2012 (1.000) 16 9
Grupa LOTOS S.A. Futures CER 02.11.2009 20.12.2012 1.000 14 (9)
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 05.11.2009 23.12.2010 (27.000) 15 237
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 05.11.2009 23.12.2010 (1.000) 15 9
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 05.11.2009 23.12.2010 (3.000) 15 27
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 05.11.2009 23.12.2010 (9.000) 15 80
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 05.11.2009 23.12.2010 (10.000) 15 89
Grupa LOTOS S.A. Futures CER 10.12.2009 23.12.2010 10.000 13 (73)
Grupa LOTOS S.A. Futures CER 10.12.2009 23.12.2010 22.000 13 (162)
Grupa LOTOS S.A. Futures CER 10.12.2009 23.12.2010 10.000 13 (75)
Grupa LOTOS S.A. Futures CER 10.12.2009 20.12.2012 5.000 13 (35)
Grupa LOTOS S.A. Futures CER 10.12.2009 20.12.2012 25.000 13 (178)
Grupa LOTOS S.A. Futures CER 10.12.2009 20.12.2012 20.000 13 (143)
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 16.12.2009 22.12.2011 (1.000) 15 8
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 16.12.2009 22.12.2011 (1.000) 15 8
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 16.12.2009 22.12.2011 (1.000) 15 8
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 16.12.2009 22.12.2011 (8.000) 15 62
31.000 SUMA (138)
w tym dodatnia 537
w tym ujemna (675)

Transakcje otwarte w uprawnieniach do emisji na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Data rozliczenia transakcji Ilość uprawnień Cena
(EUR/t.)
Wartość godziwa na 31 grudnia 2008 roku (w tysiącach złotych)(2)
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 (0)
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 3.000 16 (1)
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 1
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 1
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 4.000 16 2
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 -
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 -
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 20.000 16 5
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 -
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 2.000 16 -
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 -
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 5.000 16 1
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 30.000 16 4
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 10.000 16 1
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 1.000 16 -
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 2.000 16 -
Grupa LOTOS S.A. Futures EUA 03.12.2008 17.12.2009 4.000 16 -
88.000 SUMA 14
w tym dodatnia 15
w tym ujemna (1)

(2) Wartość godziwa kontraktów futures na uprawnienia do emisji dwutlenku węgla (CO2) (EUA, CER) ustalana jest w oparciu o różnicę między ceną rynkową publikowaną na dzień wyceny przez Europejską Giełdę Klimatyczną (ECX) a ceną transakcyjną, według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 1


Pozycja całkowita w uprawnieniach do emisji na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawia się następująco:

Pozycja EUA Pozycja CER
Okres Bazowa Transakcyjna Całkowita Bazowa Transakcyjna Całkowita
II faza
(2008-2012)
(122.789) (62.000) (184.789) 82.010 93.000 175.010


Pozycja całkowita w uprawnieniach do emisji na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco:

Pozycja EUA Pozycja CER
Okres Bazowa Transakcyjna Całkowita Bazowa Transakcyjna Całkowita
II faza
(2008-2012)
40.238 88.000 128.238 114.000 - 114.000

Ryzyko walutowe

Zarządzanie ryzykiem walutowym odbywa się zgodnie z założeniami zawartymi w „Strategii zarządzania ryzykiem walutowym w Grupie LOTOS S.A.”. Horyzont zarządzania ekspozycją jest związany z wprowadzeniem jako stałego elementu planowania w Spółce budżetu rolowanego na 4 kwartały do przodu. Okres ten przyjmuje się jako podstawę do określenia horyzontu zarządzania ekspozycją. Mapa bazowa pozycji walutowych uwzględnia przede wszystkim wolumeny i formuły cenowe na zakup surowców i sprzedaż produktów, inwestycje, kredyty dewizowe oraz wycenę instrumentów pochodnych, i może być korygowana o współczynnik, który odzwierciedla zmienność cen surowców i produktów naftowych. Strategia zakłada kalkulację następujących limitów:

  • limit na pozycję transakcyjną (otwarte transakcje walutowe nie mogą zwiększać pozycji bazowej Spółki),
  • limit maksymalnej straty oraz płynnościowy wyrażone są jako procent kapitałów własnych Spółki (limit płynnościowy jest kalkulowany w celu ograniczenie ryzyka związanego z nadmierną kumulacją transakcji finansowych w krótkim okresie, które rozliczając się mogą powodować problemy płynnościowe i operacyjne),
  • limity na pozycję walutową całkowitą i globalną brutto dla całego okresu zarządzania, jak również dla podokresów.

Na potrzeby kalkulacji limitów wartości kapitałów własnych są aktualizowane co kwartał. Dodatkowo w sytuacji, gdy strata na zarządzaniu ryzykiem przekroczy ustalone progi w celu niedopuszczenia do istotnego przekroczenia limitu maksymalnej straty ustalonej przez Zarząd Grupy LOTOS S.A. następuje natychmiastowa aktualizacja limitów.

Strategia dopuszcza możliwość konsolidacji zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej.

Naturalną walutą rynku, na którym działa Grupa LOTOS S.A. jest USD. Waluta ta jest używana w kwotowaniach cen rynkowych ropy i produktów naftowych. W związku z tym z tytułu działalności operacyjnej Grupa LOTOS S.A. ma strukturalnie długą pozycję w USD. Z tego też względu uznano, że najwłaściwszą walutą do zaciągania i spłaty długoterminowych kredytów na finansowanie Programu 10+ jest USD, ponieważ efektem takiego działania będzie zmniejszenie strukturalnie długiej pozycji i w konsekwencji strategicznego ryzyka walutowego.

Z umowy na finansowanie Programu 10+ wynika obowiązek utrzymywania określonego współczynnika zabezpieczenia ryzyka walutowego, które dotyczy kursu EUR/USD oraz USD/PLN i wynika z różnicy pomiędzy walutą finansowania i walutami w jakich podpisywane są kontrakty inwestycyjne. Obowiązek ten obejmuje tylko płatności inwestycyjne związane z Programem 10+ w horyzoncie do połowy 2011 roku.

Pozycja bazowa w walutach na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawia się następująco:

Okres USD EUR
2010 406.436.729 (287.449.821)

Pozycja bazowa w walutach na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco:

Okres USD EUR
2009 596.635.901 (368.983.750)

Grupa LOTOS S.A. aktywnie zarządza swoją pozycją walutową, kształtując ją w zależności od przewidywanego rozwoju sytuacji rynkowej. Pozycja walutowa Spółki na koniec 2009 była zgodna z oczekiwaniami rynkowymi dotyczącymi umocnienia się USD względem EUR. Grupa LOTOS S.A. podjęła decyzję o zabezpieczaniu części pozycji walutowej po niższych kursach w roku 2010 mając na uwadze, że maksymalna strata spowodowana brakiem pełnego zabezpieczenia nie może przekroczyć przyznanego przez Zarząd limitu straty, co stanowi niewielką część kapitałów własnych.

Transakcje walutowe otwarte na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ
transakcji
Data zawarcia
transakcji
Data rozliczenia transakcji Para walut Kwota w walucie bazowej Kurs Kwota w walucie zmiennej Wartość godziwa na 31grudnia 2009 roku
(w tysiącach złotych)(3)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.05.2009 08.01.2010 USD/PLN (15.000.000) 3,2 48.297.000 5.532
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.05.2009 14.01.2010 USD/PLN (15.000.000) 3,2 48.394.500 5.610
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.05.2009 28.01.2010 USD/PLN (18.000.000) 3,2 58.024.800 6.627
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.05.2009 19.02.2010 USD/PLN (15.000.000) 3,2 48.637.500 5.732
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.05.2009 11.03.2010 USD/PLN (15.000.000) 3,2 48.547.500 5.576
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.05.2009 18.03.2010 USD/PLN (14.000.000) 3,3 45.592.400 5.465
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.05.2009 08.04.2010 USD/PLN (4.000.000) 3,2 12.960.000 1.479
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.08.2009 28.01.2010 USD/PLN 7.700.000 3,0 (22.730.400) (748)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.08.2009 19.02.2010 USD/PLN 15.000.000 3,0 (44.332.500) (1.444)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.08.2009 11.03.2010 USD/PLN 10.000.000 3,0 (29.579.000) (947)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.08.2009 18.03.2010 USD/PLN 19.000.000 3,0 (56.215.300) (1.790)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.08.2009 08.04.2010 USD/PLN 4.000.000 3,0 (11.858.000) (385)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.09.2009 08.01.2010 USD/PLN 15.000.000 2,9 (42.817.500) (55)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.09.2009 14.01.2010 USD/PLN 15.000.000 2,9 (42.835.500) (56)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.09.2009 28.01.2010 USD/PLN 10.300.000 2,9 (29.435.855) (33)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 14.10.2009 16.04.2010 USD/PLN (7.000.000) 2,9 20.064.800 (19)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 16.10.2009 21.01.2010 USD/PLN (2.000.000) 2,8 5.687.200 (19)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.10.2009 25.01.2010 USD/PLN (19.500.000) 2,9 56.181.450 527
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.10.2009 29.01.2010 USD/PLN (6.000.000) 2,9 17.206.800 78
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.10.2009 14.01.2010 USD/PLN 12.000.000 2,9 (34.563.600) (340)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.10.2009 08.04.2010 USD/PLN 7.000.000 2,9 (20.279.000) (204)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 17.11.2009 15.01.2010 USD/PLN (1.800.000) 2,8 4.969.800 (164)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 16.12.2009 04.01.2010 USD/PLN (1.500.000) 2,9 4.301.400 26
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 15.01.2010 EUR/USD 6.000.000 1,4 (8.618.850) 83
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 20.01.2010 USD/PLN (40.000.000) 2,9 116.888.000 2.761
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 21.01.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.328.500) 241
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 11.02.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.327.850) 241
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 15.03.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.309.000) 292
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 17.03.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.341.400) 200
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 15.04.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.307.500) 294
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 20.05.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.338.300) 200
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 15.07.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.332.850) 203
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 22.07.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.295.500) 308
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 15.09.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.325.650) 205
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 22.09.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.288.250) 309
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 21.10.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.340.500) 153
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 22.11.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.316.000) 214
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 09.12.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.332.000) 164
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 18.02.2010 EUR/PLN 10.000.000 4,2 (42.025.000) (821)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 23.02.2010 EUR/PLN 10.000.000 4,2 (42.052.000) (834)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 24.02.2010 EUR/PLN 10.000.000 4,2 (42.045.000) (825)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 21.12.2009 25.02.2010 EUR/PLN 5.000.000 4,2 (21.024.000) (413)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 22.12.2009 17.06.2010 USD/PLN 10.000.000 3,0 (29.583.500) (761)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 23.12.2009 08.01.2010 EUR/USD 25.000.000 1,4 (35.625.750) 1.160
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 23.12.2009 13.01.2010 EUR/USD 20.000.000 1,4 (28.500.400) 929
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 23.12.2009 08.01.2010 EUR/USD (40.000.000) 1,4 57.020.000 (1.803)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 28.12.2009 14.01.2010 USD/PLN (15.000.000) 2,9 43.390.500 610
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 28.12.2009 15.01.2010 USD/PLN (10.000.000) 2,9 28.927.000 405
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 28.12.2009 04.02.2010 EUR/USD (16.700.000) 1,4 24.081.400 35
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 28.12.2009 16.03.2010 USD/PLN (20.000.000) 2,9 58.069.000 793
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 28.12.2009 15.04.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.400.000) 31
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 28.12.2009 30.08.2010 EUR/USD 10.000.000 1,4 (14.380.000) 57
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 29.12.2009 06.01.2010 USD/PLN 5.000.000 2,9 (14.393.500) (141)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 29.12.2009 19.02.2010 EUR/PLN 10.900.000 4,2 (45.283.505) (370)
Grupa LOTOS S.A. Spot walutowy 30.12.2009 04.01.2010 USD/PLN 6.000.000 2,9 (17.275.800) (175)
Grupa LOTOS S.A. Spot walutowy 30.12.2009 04.01.2010 USD/PLN 6.800.000 2,9 (19.530.280) (149)
Grupa LOTOS S.A. Spot walutowy 30.12.2009 04.01.2010 USD/PLN 3.000.000 2,9 (8.628.000) (78)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.12.2009 06.01.2010 USD/PLN 5.000.000 2,9 (14.402.400) (150)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 31.12.2009 21.01.2010 EUR/USD 12.000.000 1,4 (17.283.480) 35
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 31.12.2009 06.01.2010 USD/PLN 9.000.000 2,9 (25.728.480) (74)
SUMA 33.777
w tym dodatnia 46.575
w tym ujemna (12.798)

Transakcje walutowe otwarte na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Data rozliczenia transakcji Para walut Kwota w walucie bazowej Kurs Kwota w walucie zmiennej Wartość godziwa
na 31 grudnia 2008 roku (w tysiącach złotych)(3)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 01.10.2008 10.02.2009 EUR/USD (18.800.000) 1,4 26.647.120 623
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 01.10.2008 05.03.2009 EUR/USD (8.000.000) 1,4 11.335.200 254
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 03.10.2008 05.03.2009 EUR/USD 7.000.000 1,4 (9.708.300) 397
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 06.10.2008 05.03.2009 EUR/USD 3.500.000 1,4 (4.755.170) 491
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 07.10.2008 05.03.2009 EUR/USD 10.000.000 1,4 (13.580.000) 1.421
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 08.10.2008 13.02.2009 EUR/USD (7.000.000) 1,4 9.608.200 (694)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 09.10.2008 13.02.2009 EUR/USD (3.000.000) 1,4 4.134.000 (249)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 14.10.2008 02.02.2009 EUR/USD 7.000.000 1,4 (9.637.600) 617
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 15.10.2008 02.02.2009 USD/PLN (10.000.000) 2,6 25.735.500 (3.973)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.10.2008 11.02.2009 USD/PLN (4.000.000) 2,7 10.620.000 (1.275)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 27.10.2008 13.02.2009 EUR/USD 450.000 1,2 (560.835) 213
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 29.10.2008 30.04.2009 USD/PLN (22.000.000) 2,9 62.733.000 (3.155)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.10.2008 11.02.2009 EUR/PLN 3.000.000 3,5 (10.513.800) 2.026
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.10.2008 30.04.2009 USD/PLN 10.000.000 2,7 (26.800.000) 3.118
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 30.10.2008 30.04.2009 USD/PLN 5.000.000 2,7 (13.402.500) 1.556
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 03.11.2008 04.02.2009 USD/PLN (1.300.000) 2,8 3.612.635 (252)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 03.11.2008 16.01.2009 EUR/USD 25.000.000 1,3 (31.455.250) 11.081
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 03.11.2008 04.02.2009 EUR/PLN 1.100.000 3,6 (3.928.705) 668
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 04.11.2008 14.01.2009 EUR/USD 25.000.000 1,3 (31.456.250) 11.089
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 04.11.2008 12.02.2009 EUR/USD 20.000.000 1,3 (25.526.000) 7.679
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 04.11.2008 12.02.2009 EUR/USD 6.000.000 1,3 (7.657.800) 2.304
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 04.11.2008 16.03.2009 EUR/USD 25.000.000 1,3 (31.409.250) 11.009
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 04.11.2008 17.03.2009 EUR/USD 25.000.000 1,3 (31.408.000) 11.009
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 12.11.2008 15.04.2009 EUR/USD 30.000.000 1,2 (37.425.000) 13.857
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 12.11.2008 20.04.2009 USD/PLN (20.000.000) 3,0 60.524.000 623
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 12.11.2008 15.05.2009 EUR/USD 30.000.000 1,2 (37.416.300) 13.759
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 12.11.2008 20.05.2009 USD/PLN (15.000.000) 3,0 45.474.000 411
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 12.11.2008 15.06.2009 EUR/USD 30.000.000 1,3 (37.789.500) 12.544
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 12.11.2008 19.06.2009 USD/PLN (15.000.000) 3,0 45.480.000 284
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 19.11.2008 11.02.2009 USD/PLN (17.000.000) 3,1 52.450.100 1.853
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 16.07.2009 EUR/USD 5.000.000 1,2 (6.246.250) 2.226
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 16.07.2009 EUR/USD 10.000.000 1,2 (12.492.500) 4.453
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 17.07.2009 USD/PLN (15.000.000) 3,1 46.605.000 1.260
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 12.08.2009 USD/PLN (15.000.000) 3,1 46.627.500 1.181
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 13.08.2009 EUR/USD 25.000.000 1,2 (31.238.750) 11.058
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 11.09.2009 USD/PLN (5.000.000) 3,1 15.550.000 364
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 16.09.2009 EUR/USD 20.000.000 1,2 (24.997.000) 8.791
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 09.10.2009 USD/PLN (5.000.000) 3,1 15.557.500 339
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 16.10.2009 EUR/USD 15.000.000 1,3 (18.772.500) 6.490
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 16.11.2009 EUR/USD 10.000.000 1,3 (12.516.500) 4.285
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 20.11.2008 16.12.2009 EUR/USD 25.000.000 1,3 (31.292.500) 10.618
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 09.12.2008 11.12.2009 USD/PLN 23.500.000 3,1 (72.885.250) (966)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 09.12.2008 11.12.2009 EUR/USD (2.500.000) 1,3 3.195.000 (873)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 18.12.2008 07.01.2009 USD/PLN (35.000.000) 2,8 99.455.300 (4.230)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 18.12.2008 08.01.2009 USD/PLN (30.000.000) 2,8 85.244.400 (3.640)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 18.12.2008 09.01.2009 USD/PLN (25.000.000) 2,8 71.092.000 (2.988)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 29.12.2008 15.01.2009 EUR/USD 50.000.000 1,4 (71.345.150) (2.789)
Grupa LOTOS S.A. Spot walutowy 31.12.2008 05.01.2009 USD/PLN 2.000.000 3,0 (5.942.720) (19)
Grupa LOTOS S.A. Spot walutowy 31.12.2008 05.01.2009 EUR/USD (1.000.000) 1,4 1.403.780 (15)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 31.12.2008 14.01.2009 USD/PLN 11.100.000 3,0 (33.029.160) (114)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 31.12.2008 14.01.2009 EUR/PLN 3.800.000 4,2 (15.903.000) (36)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 31.12.2008 15.01.2009 USD/PLN 22.000.000 3,0 (65.250.900) (6)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 31.12.2008 15.01.2009 USD/PLN 7.000.000 3,0 (20.778.100) (19)
Grupa LOTOS S.A. Forward walutowy 31.12.2008 16.03.2009 USD/PLN 21.400.000 3,0 (63.868.300) (20)
Grupa LOTOS S.A. Spot walutowy 31.12.2008 02.01.2009 USD/PLN (2.000.000) 3,0 5.940.000 19
Grupa LOTOS S.A. Spot walutowy 31.12.2008 02.01.2009 EUR/USD 1.000.000 1,4 (1.404.000) 15
SUMA 134.672
w tym dodatnia 159.985
w tym ujemna (25.313)

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Data rozliczenia transakcji Para walut Kwota
w walucie bazowej
Kurs Kwota w walucie zmiennej

Data
rozliczenia premii

Wartość premii
(w tysiącach złotych)
Wartość godziwa na 31 grudnia 2008 roku (w tysiącach złotych)(4)
Grupa LOTOS S.A. Opcja kupna 08.08.2008 12.02.2009 EUR/USD 50.000.000 1,6 (79.500.000) 12.08.2008 (1.563) 384
Grupa LOTOS S.A. Opcja kupna 11.08.2008 13.02.2009 EUR/USD 100.000.000 1,6 (159.000.000) 13.08.2008 (2.900) 315
Grupa LOTOS S.A. Opcja kupna 11.08.2008 05.03.2009 EUR/USD 60.000.000 1,6 (95.400.000) 09.09.2008 (666) 1.192
Grupa LOTOS S.A. Opcja kupna 20.10.2008 09.03.2009 EUR/USD (60.000.000) 1,6 95.400.000 22.10.2008 438 (1.192)
Grupa LOTOS S.A. Opcja kupna 27.10.2008 13.02.2009 EUR/USD (15.000.000) 1,6 23.850.000 29.10.2008 85 (122)
Grupa LOTOS S.A. Opcja kupna 04.11.2008 12.02.2009 EUR/USD (50.000.000) 1,6 79.500.000 07.11.2008 329 (385)
Grupa LOTOS S.A. Opcja kupna 04.11.2008 13.02.2009 EUR/USD (85.000.000) 1,6 135.150.000 07.11.2008 600 (692)
SUMA (3.677)(5) -
w tym dodatnia 1.452 2.391
w tym ujemna (5.129) (2.391)

(3) Wartość godziwa spotów i forwardów walutowych ustalana jest w oparciu o zdyskontowane przyszłe przepływy z tytułu zawartych transakcji kalkulowane w oparciu o różnicę między ceną terminową a ceną transakcyjną. Cena terminowa kalkulowana jest w oparciu o fixing NBP i krzywą stóp procentowych implikowaną z transakcji fx swap. Według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

(4) Przy kalkulacji wyceny opcji walutowych obok czynników koniecznych dla wyceny walutowej transakcji forward dodatkowo uwzględnia się parametr zmienności implikowanej. Według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

(5) Na dzień 31 grudnia 2008 roku premia opcyjna została zaprezentowana w wartości netto w pozycji pochodne instrumenty finansowe (patrz Nota 20 Dodatkowych informacji i objaśnień).

Pozycja całkowita Jednostki Dominującej w poszczególnych walutach na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawia się następująco:

Okres Pozycja USD/PLN Pozycja EUR/PLN
Bazowa Transakcyjna Całkowita Bazowa Transakcyjna Całkowita
2010 406.436.729 (282.890.380) 123.546.349 (287.449.821) 202.200.000 (85.249.821)

Pozycja całkowita Jednostki Dominującej w poszczególnych walutach na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco:

Okres Pozycja USD/PLN Pozycja EUR/PLN
Bazowa Transakcyjna Całkowita Bazowa Transakcyjna Całkowita
2009 596.635.901 (598.067.105) (1.431.204) (368.983.750) 372.550.000 3.566.250

Spółki Grupy Kapitałowej Grupy LOTOS S.A. dokonywały transakcji zabezpieczających wpływy ze sprzedaży eksportowej realizowanej w EUR oraz transakcji zabezpieczających kurs wymiany USD w związku z zakupem obligacji od spółki z Grupy Kapitałowej Grupy LOTOS S.A.

Transakcje walutowe otwarte na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia transakcji Data rozliczenia transakcji Para walut Kwota
w walucie bazowej
Kurs Kwota
w walucie zmiennej
Wartość godziwa na
31 grudnia 2009 roku (w tysiącach PLN)(3)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o.. Swap walutowy 2009.11.12 2010.11.12 USD/PLN (20.500.000) 2,8355 58.127.750 (1.758)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Swap walutowy 2009.11.12 2010.11.12 USD/PLN (19.500.000) 2,8354 55.290.300 (1.420)
SUMA (3.178)
w tym dodatnia -
w tym ujemna (3.178)

Transakcje walutowe otwarte na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Data rozliczenia transakcji Para walut Kwota w walucie bazowej Kurs Kwota w walucie zmiennej Wartość godziwa na 31 grudnia 2008 roku
(w tysiącach PLN)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Forward walutowy 2008.07.08 2009.07.10 EUR/PLN (3.000.000) 3,3 9.984.000 (2.623)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Forward walutowy 2008.12.01 2009.01.02 EUR/PLN (155.000) 3,8 595.510 (51)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Forward walutowy 2008.12.03 2009.01.05 EUR/PLN (388.000) 3,8 1.491.860 (128)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Forward walutowy 2008.12.08 2009.01.09 EUR/PLN (305.000) 3,9 1.182.333 (91)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Forward walutowy 2008.12.10 2009.01.12 EUR/PLN (168.000) 4,0 665.112 (36)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Forward walutowy 2008.12.11 2009.01.13 EUR/PLN (250.000) 4,0 992.750 (52)
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. Forward walutowy 2008.12.22 2009.01.23 EUR/PLN (469.000) 4,1 1.925.949 (35)
SUMA (3.016)
w tym dodatnia -
w tym ujemna (3.016)

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Data rozliczenia transakcji Para walut Kwota w walucie bazowej Kurs Kwota w walucie zmiennej Wartość godziwa na 31 grudnia 2008 roku
(w tysiącach PLN)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.01.28 EUR/PLN 300.000 3,6 1.080.000 1
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.02.25 EUR/PLN 300.000 3,6 1.078.500 4
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.03.27 EUR/PLN 300.000 3,6 1.077.000 8
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.04.28 EUR/PLN 300.000 3,6 1.074.000 11
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.05.27 EUR/PLN 300.000 3,6 1.072.500 14
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.06.18 EUR/PLN 300.000 3,6 1.071.000 16
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja kupna 2008.10.16 2009.01.28 EUR/PLN (600.000) 3,6 2.160.000 (402)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.01.28 EUR/PLN (300.000) 3,6 1.068.000 (1)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja kupna 2008.10.16 2009.02.25 EUR/PLN (600.000) 3,6 2.157.000 (412)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.02.25 EUR/PLN (300.000) 3,6 1.068.000 (4)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja kupna 2008.10.16 2009.03.27 EUR/PLN (600.000) 3,6 2.154.000 (423)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.03.27 EUR/PLN (300.000) 3,6 1.068.000 (7)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja kupna 2008.10.16 2009.04.28 EUR/PLN (600.000) 3,6 2.148.000 (437)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.04.28 EUR/PLN (300.000) 3,6 1.068.000 (10)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja kupna 2008.10.16 2009.05.27 EUR/PLN (600.000) 3,6 2.145.000 (448)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.05.27 EUR/PLN (300.000) 3,6 1.068.000 (13)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja kupna 2008.10.16 2009.06.18 EUR/PLN (600.000) 3,6 2.142.000 (457)
LOTOS Parafiny Sp. z o.o. Opcja sprzedaży 2008.10.16 2009.06.18 EUR/PLN (300.000) 3,6 1.068.000 (15)
SUMA (2.575)
w tym dodatnia 54
w tym ujemna (2.629)

Ryzyko stopy procentowej

Mapa bazowa pozycji w stopie procentowej wynika z przewidywanego harmonogramu ciągnięć i spłat kredytu na finansowanie zapasów i finansowanie Programu 10+. Ryzyko stopy procentowej dotyczy wysokości odsetek ustalanych na podstawie zmiennej stopy LIBOR USD. Struktura limitów bazuje na współczynniku zabezpieczenia wartości nominalnej pozycji bazowej. W długim horyzoncie efekt częściowego zabezpieczenia został osiągnięty poprzez wybór stałej stopy dla subtranszy SACE w ramach kredytu inwestycyjnego na Program 10+ opisanego w Nocie 30 Dodatkowych informacji i objaśnień.

Z umowy na finansowanie Programu 10+ wynika obowiązek utrzymywania określonego współczynnika zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej, który dotyczy ryzyka zmiennej stopy LIBOR USD dla kredytu na finansowanie Programu 10+ w horyzoncie do połowy roku 2011.

Pozycja bazowa w stopie procentowej na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawia się następująco (w tysiącach USD):

Okres Pozycja bazowa
2010 (1.782.231)
2011 (1.820.792)
2012 (1.388.528)
2013 (1.302.032)
2014 (1.201.506)
2015 (1.083.753)
2016 (959.280)
2017 (830.913)
2018 (690.720)
2019 (533.154)
2020 (374.596)

Pozycja bazowa w stopie procentowej na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco (w tysiącach USD):

Okres Pozycja bazowa
2009 (1.465.047)
2010 (1.733.870)
2011 (1.752.352)
2012 (1.323.175)
2013 (1.240.750)
2014 (1.144.955)
2015 (1.032.745)
2016 (914.130)
2017 (791.805)
2018 (658.210)
2019 (508.060)
2020 (356.965)

Z uwagi na konieczność wypełnienia współczynnika zabezpieczenia wynikającego z umowy kredytowej oraz chęć częściowego ograniczenia ryzyka stopy procentowej nie objętego hedgingiem obowiązkowym Spółka zawarła transakcje zabezpieczające. Korzystając ze sprzyjających warunków rynkowych panujących na długim końcu krzywej stóp procentowych w USD, Spółka zabezpieczyła część ryzyka w horyzoncie do 10 lat.

Transakcje otwarte na stopę procentową na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Początek okresu Koniec okresu Kwota nominalna
(USD)
Spółka
płaci
Spółka otrzymuje Wartość godziwa na 31 grudnia 2009 roku (w tysiącach złotych)(5)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 09.05.2008 15.10.2008 30.06.2011 50.000.000 3,4% LIBOR  6M (9.058)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 13.05.2008 15.10.2008 30.06.2011 50.000.000 3,6% LIBOR  6M (9.473)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 16.05.2008 15.10.2008 30.06.2011 100.000.000 3,7% LIBOR  6M (19.598)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 04.06.2008 15.07.2009 30.06.2011 122.000.000 4,1% LIBOR 6M (20.420)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 04.06.2008 15.10.2008 30.06.2011 208.000.000 3,8% LIBOR 6M (42.633)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 26.06.2008 15.01.2009 30.06.2011 100.000.000 4,3% LIBOR 6M (23.991)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 27.06.2008 15.07.2009 30.06.2011 150.000.000 4,3% LIBOR 6M (27.254)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 05.09.2008 15.10.2008 15.01.2013 100.000.000 3,8% LIBOR 6M (23.222)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 16.09.2008 15.01.2009 15.01.2013 100.000.000 3,5% LIBOR 6M (20.125)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 19.09.2008 15.01.2009 15.01.2013 (100.000.000) LIBOR 6M 4,0% 25.194
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 07.10.2008 15.01.2009 15.01.2013 100.000.000 3,5% LIBOR 6M (19.787)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 08.10.2008 15.07.2011 15.01.2013 100.000.000 4,2% LIBOR 6M (4.159)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 19.03.2009 15.07.2011 15.01.2018 100.000.000 3,3% LIBOR 6M 18.070
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 15.04.2009 15.07.2011 15.01.2018 50.000.000 3,5% LIBOR 6M 7.914
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 08.05.2009 15.07.2011 15.01.2018 50.000.000 4,0% LIBOR 6M 3.589
SUMA (164.953)
w tym dodatnia 54.767
w tym ujemna (219.720)

Transakcje otwarte na stopę procentową na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawiają się następująco:

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Początek okresu Koniec okresu Kwota nominalna
(USD)
Spółka
płaci
Spółka otrzymuje

Wartość godziwa na
31 grudnia 2008 roku (w tysiącach złotych)(5)

Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 09.05.2008 15.10.2008 30.06.2011 50.000.000 3,4% LIBOR  6M (5.912)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 13.05.2008 15.10.2008 30.06.2011 50.000.000 3,6% LIBOR  6M (6.515)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 16.05.2008 15.10.2008 30.06.2011 100.000.000 3,7% LIBOR  6M (13.494)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 04.06.2008 15.07.2009 30.06.2011 122.000.000 4,1% LIBOR  6M (16.271)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 04.06.2008 15.10.2008 30.06.2011 208.000.000 3,8% LIBOR  6M (30.172)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 26.06.2008 15.01.2009 30.06.2011 100.000.000 4,3% LIBOR  6M (18.803)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 27.06.2008 15.07.2009 30.06.2011 150.000.000 4,3% LIBOR  6M (22.190)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 05.09.2008 15.10.2008 15.01.2013 100.000.000 3,8% LIBOR  6M (20.121)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 16.09.2008 15.01.2009 15.01.2013 100.000.000 3,5% LIBOR  6M (17.678)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 19.09.2008 15.01.2009 15.01.2013 (100.000.000) LIBOR  6M 4,0% 22.848
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 07.10.2008 15.01.2009 15.01.2013 100.000.000 3,5% LIBOR  6M (17.333)
Grupa LOTOS S.A. Swap procentowy (IRS) 08.10.2008 15.07.2011 15.01.2013 100.000.000 4,2% LIBOR  6M (7.044)
SUMA (152.685)
w tym dodatnia 22.848
w tym ujemna (175.533)

Podmiot Typ transakcji Data zawarcia
transakcji
Początek okresu Koniec okresu Kwota nominalna
(USD)
Spółka płaci Spółka otrzymuje Wartość godziwa na
31 grudnia 2008 roku (w tysiącach złotych)(5)
Grupa LOTOS S.A. Forward procentowy (FRA) 07.10.2008 15.01.2009 15.07.2009 100.000.000 2,5% LIBOR 6M (1.733)
SUMA (1.733)

(5) Wartość godziwa transakcji terminowych na stopę procentową ustalana jest w oparciu o zdyskontowane przyszłe przepływy z tytułu zawartych transakcji kalkulowane w oparciu o różnicę między ceną terminową a ceną transakcyjną. Cena terminowa kalkulowana jest w oparciu o zerokuponową krzywą stóp procentowych opartą o LIBOR 6M lub 3M w zależności od zawartych transakcji. W 2008 cena terminowa kalkulowana była w oparciu o krzywą stóp procentowych zerokuponowych opartą o LIBOR 3M, a więc nie były uwzględnione basis swapy między stopa referencyjną LIBOR 3M i 6M. Według hierarchii wartości godziwej jest to Poziom 2.

Pozycja całkowita w stopie procentowej na dzień 31 grudnia 2009 roku przedstawia się następująco:

Okres Pozycja
bazowa
Kredyty
o stałej stopie
Pozycja
transakcyjna
Pozycja
całkowita
Współczynnik zabezpieczenia
2010 (1.782.230.827) 357.329.116 980.000.000 (444.901.710) 75%
2011 (1.820.792.177) 420.654.375 740.000.000 (660.137.802) 64%
2012 (1.388.528.072) 401.678.125 500.000.000 (486.849.947) 65%
2013 (1.302.032.010) 376.656.250 200.000.000 (725.375.760) 44%
2014 (1.201.505.590) 347.575.625 200.000.000 (653.929.965) 46%
2015 (1.083.753.414) 313.511.875 200.000.000 (570.241.539) 47%
2016 (959.279.889) 277.503.750 200.000.000 (481.776.139) 50%
2017 (830.913.122) 240.369.375 200.000.000 (390.543.747) 53%
2018 (690.719.718) 199.813.750 0 (490.905.968) 29%
2019 (533.153.644) 154.232.500 0 (378.921.144) 29%
2020 (374.595.895) 108.364.375 0 (266.231.520) 29%

Pozycja całkowita w stopie procentowej na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco:

Okres Pozycja
bazowa
Kredyty
o stałej stopie
Pozycja
transakcyjna
Pozycja
całkowita
Współczynnik zabezpieczenia
2009 (1.465.046.833) 307.798.312 894.000.000 (263.248.521) 82%
2010 (1.733.870.372) 401.860.932 980.000.000 (352.009.440) 80%
2011 (1.752.351.666) 420.654 375 640.000.000 (691.697.291) 61%
2012 (1.323.175.000) 401.678.125 300.000.000 (621.496.875) 53%
2013 (1.240.750.000) 376.656.250 - (864.093.750) 30%
2014 (1.144.955.000) 347.575.625 - (797.379.375) 30%
2015 (1.032.745.000) 313.511.875 - (719.233.125) 30%
2016 (914.130.000) 277.503.750 - (636.626.250) 30%
2017 (791.805.000) 240.369.375 - (551.435.625) 30%
2018 (658.210.000) 199.813.750 - (458.396.250) 30%
2019 (508.060.000) 154.232.500 - (353.827.500) 30%
2020 (356.965.000) 108.364.375 - (248.600.625) 30%

W celu optymalizacji salda odsetek wykorzystywana jest usługa „cashpoolingu” kompensacyjnego dla spółek z Grupy Kapitałowej Grupy LOTOS S.A. Usługa ta polega na stosowaniu korzystnych stawek oprocentowania dla ujemnych i dodatnich sald, które podlegają kompensacji na koniec każdego dnia roboczego.

Ryzyko płynności

Proces zarządzania ryzykiem płynności w Grupie polega na monitorowaniu prognozowanych przepływów pieniężnych, a następnie dopasowywaniu zapadalności aktywów i pasywów, analizie kapitału obrotowego i utrzymywaniu dostępu do różnych źródeł finansowania.

Płynność w horyzoncie budżetowym monitorowana jest w przekroju Grupy na bieżąco w ramach zarządzania ryzykiem finansowym. Płynność w okresie średnio - i długoterminowym monitorowana jest w ramach procesu planowania, który wspomaga tworzenie wieloletniej strategii finansowej.

W obszarze ryzyka finansowego obok aktywnego zarządzania ryzykiem rynkowym, Jednostka Dominująca stosuje następujące zasady w zakresie płynności:

  • brak depozytów zabezpieczających w handlu instrumentami pochodnymi na rynku pozagiełdowym,
  • ograniczenie możliwości wcześniejszego rozwiązania transakcji finansowych,
  • limity w zakresie mało płynnych kasowych instrumentów finansowych,
  • limity kredytowe dla partnerów transakcji finansowych,
  • zapewnienie odpowiedniej jakości dostępnych linii kredytowych,
  • procesy kontroli wewnętrznej oraz efektywność organizacyjna zapewniająca szybkie działanie w warunkach awaryjnych.

Analiza wymagalności pochodnych instrumentów finansowych na dzień 31 grudnia 2009 roku:

Początek okresu Koniec okresu Okres Przepływy netto
(w tysiącach EUR)
Przepływy netto
(w tysiącach USD)
Przepływy netto
 (w tysiącach PLN)
01.01.2010 31.01.2010 do 1 miesiąca 33.000 (123.874) 159.927
01.02.2010 31.03.2010 od 1 miesiąca do 3 miesiąca 59.200 (38.897) (121.710)
01.04.2010 31.12.2010 od 3 miesięcy do 12 miesięcy 110.032 (145.458) (28.696)
01.01.2011 31.12.2015 od 1 roku do 5 lat (66) (35.826) 0
01.01.2016 31.12.2030 powyżej 5 lat 0 4.801 0

W Nocie 24 Dodatkowych informacji i objaśnień zaprezentowano wartość dodatkowych niewykorzystanych środków pieniężnych pozostających w dyspozycji Grupy. W Nocie 21.5 Dodatkowych informacji i objaśnień została zaprezentowana informacja o kontraktowych terminach zapadalności zobowiązań finansowych według stanu na dzień 31 grudnia 2009 roku oraz 31 grudnia 2008 roku.

Ryzyko kredytowe

Zarządzanie ryzykiem kredytowym partnerów transakcji finansowych polega na bieżącym monitorowaniu ekspozycji kredytowej w stosunku do przyznanych limitów. Partnerzy transakcji muszą posiadać odpowiedni rating przyznany przez wiodące agencje ratingowe, bądź posiadać gwarancje instytucji spełniających wymóg minimalnego ratingu. Grupa zawiera transakcje finansowe z renomowanymi firmami o dobrej zdolności kredytowej.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku koncentracja ryzyka u pojedynczego partnera transakcji finansowych nie przekraczała 0,2% sumy bilansowej Spółki.

W zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym partnerów transakcji handlowych Grupy poddaje wszystkich klientów, którzy wnioskują o przyznanie kredytów kupieckich procedurom weryfikacji ich wiarygodności finansowej i w zależności od jej oceny przyznawane są odpowiednie limity. Ponadto, dzięki bieżącemu monitorowaniu stanów należności, narażenie Spółki na ryzyko nieściągalnych należności jest nieznaczne.

Wartości bilansowe aktywów finansowych reprezentują maksymalną ekspozycję kredytową. Maksymalna ekspozycja narażona na ryzyko kredytowe na datę bilansową wyniosła:

w tysiącach złotych Nota 31 grudnia 2009 31 grudnia 2008
(dane porównywalne)
Udziały i akcje: 9.929 11.041
- długoterminowe 19 9.917 9.917
- krótkoterminowe 20 12 1.124
Zaliczki na udziały 20 - 25.332(1)
Pochodne instrumenty finansowe 101.879 302.304
- długoterminowe 19 54.862 22.848
- krótkoterminowe 20 47.017 279.456
Fundusz likwidacyjny 19 20.962 16.599
Lokaty długoterminowe 19 311 -
Pożyczki: 21 - -
- długoterminowe - -
- krótkoterminowe - -
Należności z tytułu dostaw i usług
oraz pozostałe należności:
1.515.812 1.260.660
- długoterminowe 12 22.061 9.152
- krótkoterminowe 23 1.493.751 1.251.508
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 24 362.078 712.801
Razem 2.010.971 2.328.737

(1) Grupa na dzień 31 grudnia 2008 roku wykazywała aktywa zaangażowane w spółkę stowarzyszoną AB „Naftos Gavyba” (po połączeniu AB Geonafta) w łącznej wysokości 25.332 tysiące złotych. Na dzień 31 grudnia 2009 roku aktywa te zostały zaprezentowane w sprawozdaniu z pozycji finansowej w pozycji „Inwestycje w jednostki stowarzyszone” (patrz Nota 18 Dodatkowych informacji i objaśnień).

Analiza wiekowania aktywów finansowych zaległych na dzień 31 grudnia 2009 roku oraz na dzień 31 grudnia 2008 roku została przedstawiona w Nocie 23 Dodatkowych informacji i objaśnień.

21.4. Analiza wrażliwości na ryzyko rynkowe związane ze zmianami kursów walut, stóp procentowych, uprawnień cen do emisji dwutlenku węgla (CO2) oraz surowców i produktów naftowych

Analiza wrażliwości na dzień 31 grudnia 2009 roku na ryzyko walutowe Grupy wraz z wpływem na wynik finansowy przy założeniu zmiany kursów USD/PLN i EUR/PLN o 4% (in plus oraz in minus) oraz wszystkich innych zmiennych na poziomie stałym przestawia się następująco:

31 grudnia 2009 
w tysiącach złotych
Nota Wartość bilansowa w walucie przeliczona na PLN na dzień bilansowy Zmiana kursu o +4%
wpływ na wynik roku
Zmiana kursu o -4%
wpływ na wynik roku
USD EUR USD EUR
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 23 78.389 1.469 1.668 (1.469) (1.668)
Aktywa finansowe - pochodne instrumenty finansowe 20 101.879 (53.432) 32.158 53.432 (32.158)
Lokaty długoterminowe 19 311 - 12 - (12)
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 24 33.919 784 574 (784) (574)
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 33 (803.944) (28.753) (3.405) 28.753 3.405
Kredyty 30 (5.016.021) (199.674) (584) 199.674 584
Zobowiązania finansowe - pochodne instrumenty finansowe 32 (236.371) 14.685 938 (14.685) (938)
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 32 (81.344) - (3.232) - 3.232
Razem (5.923.182) (264.921) 28.129 264.921 (28.129)

Na dzień 31 grudnia 2009 roku Jednostka Dominująca posiada kontrakty futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) („EUA”- Emissions Unit Allowance) wycenione w wartości godziwej na dzień bilansowy.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku aktywa finansowe z tytułu dodatniej wyceny kontraktów futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2)  wynoszą 537 tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2009 roku zobowiązania finansowe z tytułu ujemnej wyceny kontraktów futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2)  wynoszą 675 tysięcy złotych.

Zmiana notowań uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) o 10% (in plus oraz in minus) potencjalnie spowodowałaby zmianę wyceny wartości godziwej aktywów i zobowiązań finansowych z tytułu kontraktów futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) na kwotę 107 (107) tysięcy złotych.

Analiza wrażliwości na dzień 31 grudnia 2008 roku na ryzyko walutowe Grupy wraz z wpływem na wynik finansowy przy założeniu zmiany kursów USD/PLN i EUR/PLN o 4% (in plus oraz in minus) oraz wszystkich innych zmiennych na poziomie stałym przestawia się następująco:

31 grudnia 2008 
w tysiącach złotych
Nota Wartość bilansowa w walucie przeliczona na PLN na dzień bilansowy Zmiana kursu o +4%
wpływ na wynik roku
Zmiana kursu o -4%
wpływ na wynik roku
USD EUR USD EUR
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 23 109.891 2.675 1.721 (2.675) (1.721)
Aktywa finansowe - pochodne instrumenty finansowe 20 302.304 (53.808) 54.808 53.808 (54.808)
Lokaty długoterminowe 19 - - - - -
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 24 94.387 2.689 1.087 (2.689) (1.087)
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 33 (630.602) (18.252) (6.971) 18.252 6.971
Kredyty 30 (3.198.294) (126.993) (1.012) 126.993 1.012
Zobowiązania finansowe - pochodne instrumenty finansowe 32 (218.526) (18.506) 6.507 18.506 (6.507)
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 32 - - - - -
Razem (3.540.840) (212.195) 56.140 212.195 (56.140)

Na dzień 31 grudnia 2008 roku Jednostka Dominująca posiada kontrakty futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) („EUA”- Emissions Unit Allowance) wycenione w wartości godziwej na dzień bilansowy.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku aktywa finansowe z tytułu dodatniej wyceny kontraktów futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) wynoszą 15 tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku zobowiązania finansowe z tytułu ujemnej wyceny kontraktów futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) wynoszą 1 tysiąc złotych.

Zmiana notowań uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) o 10% (in plus oraz in minus) potencjalnie spowodowałaby zmianę wyceny wartości godziwej aktywów i zobowiązań finansowych z tytułu kontraktów futures na zakup uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) na kwotę 584 (584) tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku Jednostka Dominująca posiada OTC full barrel swap wycenione w wartości godziwej na dzień bilansowy.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku aktywa finansowe z tytułu dodatniej wyceny full barrel swap wynoszą 113.334 tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2008 roku zobowiązania finansowe z tytułu ujemnej wyceny full barrel swap wynoszą 7.910 tysięcy złotych.

Zmiana notowań indeksów wchodzących w skład full barrel swap o 10% (in plus oraz in minus) potencjalnie spowodowałaby zmianę wyceny wartości godziwej aktywów i zobowiązań finansowych z tytułu OTC full barrel swap na kwotę 16.655 (16.655)  tysięcy złotych.

Analiza wrażliwości na dzień 31 grudnia 2009 roku na ryzyko zmiany stopy procentowej Grupy przy założeniu zmiany stopy procentowej o 0,2% (in plus oraz in minus) przestawia się następująco:

31 grudnia 2009
w tysiącach złotych
Nota Wartość bilansowa Zmiana procentowa
+0,2% -0,2%
Środki pieniężne i ekwiwalenty 24 362.078 724 (724)
Fundusz likwidacyjny 19 20.962 42 (42)
Lokaty długoterminowe 19 311 1 (1)
Aktywa finansowe – pochodne instrumenty finansowe (1) 19 54.767 4.120 (4.225)
Kredyty i pożyczki 30 (5.701.071) (11.605) 11.605
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 32 (83.149) (166) 166
Zobowiązania finansowe - pochodne instrumenty finansowe (1) 32 (219.720) 12.426 (12.508)
Razem (5.565.822) 5.542 (5.729)

(1) w tym: swap procentowy (IRS).

Na dzień 31 grudnia 2009 wartość bilansowa aktywów i zobowiązań finansowych (pożyczki, środki pieniężne i ekwiwalenty, fundusz likwidacyjny, lokaty długoterminowe, pochodne instrumenty finansowe, zobowiązania z tytułu: kredytów i pożyczek, leasingu finansowego, pochodnych instrumentów finansowych) - wrażliwych na ryzyko stóp procentowych wynosi netto (5.565.822) tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2009 zmiana stóp procentowych o 0,2% (in plus oraz in minus) potencjalnie spowodowałaby zmianę aktywów i zobowiązań finansowych o kwotę netto 5.542 (5.729) tysięcy złotych.

Analiza wrażliwości na dzień 31 grudnia 2008 roku na ryzyko zmiany stopy procentowej Grupy przy założeniu zmiany stopy procentowej o 0,2% (in plus oraz in minus) przestawia się następująco:

31 grudnia 2008
w tysiącach złotych
Nota Wartość bilansowa Zmiana procentowa
+0,2% -0,2%
Środki pieniężne i ekwiwalenty 24 712.801 1.426 (1.426)
Fundusz likwidacyjny 19 16.599 33 (33)
Lokaty długoterminowe 19 - - -
Aktywa finansowe – pochodne instrumenty finansowe (1) 19 22.848 (2.355) 2.378
Kredyty i pożyczki 30 (3.919.605) (7.839) 7.839
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 32 (1.415) (3) 3
Zobowiązania finansowe - pochodne instrumenty finansowe (1) 32 (177.266) 18.742 (18.901)
Razem (3.346.038) 10.004 (10.140)

(1) w tym: swap procentowy (IRS) i/lub terminowe transakcje stopy procentowej (FRA).

Na dzień 31 grudnia 2008 wartość bilansowa aktywów i zobowiązań finansowych (pożyczki, środki pieniężne i ekwiwalenty, fundusz likwidacyjny, pochodne instrumenty finansowe, zobowiązania z tytułu: kredytów i pożyczek, leasingu finansowego, pochodnych instrumentów finansowych) - wrażliwych na ryzyko stóp procentowych wynosi netto (3.346.038) tysięcy złotych

Na dzień 31 grudnia 2008 zmiana stóp procentowych o 0,2% (in plus oraz in minus) potencjalnie spowodowałaby zmianę aktywów i zobowiązań finansowych o kwotę netto 10.004 (10.140) tysięcy złotych.

21.5. Analiza wymagalności zobowiązań finansowych i pochodnych instrumentów finansowych

Analiza wymagalności zobowiązań finansowych według stanu na dzień 31 grudnia 2009 roku przestawia się następująco:

w tysiącach złotych Nota Wartość bilansowa Kontraktowe przepływy pieniężne Do 6 miesięcy 6 - 12 miesięcy 1 - 2 lata 2 - 5 lat Powyżej 5 lat
Zabezpieczone kredyty bankowe (poza kredytami w rachunku bieżącym) 30 5.190.356 5.291.777 140.616 116.197 1.295.279 864.392 2.875.293
Bankowe kredyty w rachunku bieżącym 30 510.715 510.715 510.600 115 - - -
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 32 83.149 83.149 1.159 1.686 3.873 19.949 56.482
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 33 1.094.702 1.094.702 1.046.171 9.637 15.728 23.166 -
Razem 6.878.922 6.980.343 1.698.546 127.635 1.314.880 907.507 2.931.775

Analiza wymagalności zobowiązań finansowych według stanu na dzień 31 grudnia 2008 roku przestawia się następująco:

w tysiącach złotych Nota Wartość bilansowa Kontraktowe przepływy pieniężne Do 6 miesięcy 6 - 12 miesięcy 1 - 2 lata 2 - 5 lat Powyżej 5 lat
Zabezpieczone kredyty bankowe (poza kredytami w rachunku bieżącym) 30 3.544.631 3.546.455 91.644 42.566 70.508 1.629.552 1.712.185
Bankowe kredyty w rachunku bieżącym 30 374.974 374.974 373.114 1.860 - - -
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 32 1.415 1.415 165 396 799 55 -
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 33 1.260.855 1.260.855 1.254.638 1.393 2.193 2.631 -
Razem 5.181.875 5.183.699 1.719.561 46.215 73.500 1.632.238 1.712.185

Analiza wymagalności pochodnych instrumentów finansowych według stanu na dzień 31 grudnia 2009 roku przestawia się następująco:

w tysiącach złotych Nota Wartość bilansowa* Kontraktowe przepływy pieniężne Do 6 miesięcy 6 - 12 miesięcy 1 - 2 lata 2 - 5 lat Powyżej 5 lat
Futures (emisja CO2)

192032

(138) (138) - 132 86 (356) -
Forwardy i spoty walutowe 20, 32 33.777 33.777 32.165 1.612 - - -
Swap procentowy (IRS)

192032

(164.953) (164.953) - - (152.428) (42.098) 29.573
Swap walutowy 32 (3.178) (3.178) (3.178) - - - -
Razem (134.492) (134.492) (28.987) 1.744 (152.342) (42.454) 29.573

* wartość bilansowa (dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych minus ujemna wycena pochodnych instrumentów finansowych) prezentuje wartość godziwą pochodnych instrumentów finansowych.

Analiza wymagalności pochodnych instrumentów finansowych według stanu na dzień 31 grudnia 2008 roku przestawia się następująco:

w tysiącach złotych Nota Wartość bilansowa* Kontraktowe przepływy pieniężne Do 6 miesięcy 6 - 12 miesięcy 1 - 2 lata 2 - 5 lat Powyżej 5 lat
Swap towarowy 20, 32

105.424 105.424 54.550 50.874 - -
Futures (emisja CO2) 20, 32 14 14 (1) 15 - - -
Forwardy i spoty walutowe 20, 32 131.656 131.656 82.432 49.224 - - -
Opcje walutowe 20, 32 1.102 1.102 1.102 - - - -
Terminowe transakcje stopy procentowej (FRA)

32

(1.733) (1.733) (1.733) - - - -
Swap procentowy (IRS) 192032 (152.685) (152.685) - - - (152.658) -
Razem 83.778 83.778 136.350 100.113 - (152.685) -

* wartość bilansowa (dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych minus ujemna wycena pochodnych instrumentów finansowych) prezentuje wartość godziwą pochodnych instrumentów finansowych.

escort bayan muğla aydın escort bayan escort bayan anakkale balıkesir escort bayan escort tekirdağ bayan escort bayan gebze escort bayan mersin buca escort bayan edirne escort bayan